काठमाडौं । खानेपानी तथा सरसफाइ उपभोक्ता संस्थाहरूमा महिला नेतृत्व अझै पनि चुनौतीपूर्ण रहेको खानेपानीमन्त्री प्रदीप यादवले बताएका छन्।
खानेपानी तथा सरसफाइ उपभोक्ता महासङ्घ (फेडवास), नेपालद्वारा आयोजित ‘खानेपानी उपभोक्ता संस्थामा महिला नेतृत्वः अवस्था, अवसर र चुनौती’ विषयक अन्तरक्रियामा मन्त्री यादवले महिलाको नेतृत्व अभावले खानेपानी तथा सरसफाइ क्षेत्रमा दिगो विकासका लक्ष्यहरू प्राप्त गर्न कठिनाइ भइरहेको उल्लेख गरे।
मन्त्री यादवले खानेपानी र सरसफाइको क्षेत्रमा महिलाको भूमिका महत्त्वपूर्ण रहेको बताए। “खानेपानी तथा सरसफाइ आधारभूत आवश्यकता मात्र होइन, समग्र समाजको स्वास्थ्य, समृद्धि र विकाससँग गाँसिएको विषय हो,” उनले भने, “यस क्षेत्रमा महिलाको भूमिका झनै महत्वपूर्ण छ। घरपरिवारमा पानीको व्यवस्थापन, सरसफाइको अभ्यास र स्वास्थ्य सुरक्षा कायम राख्ने प्रमुख जिम्मेवारी प्रायः महिलाहरूको काँधमा हुन्छ।”महिलाहरू सक्षम भए पनि उनीहरूको प्रभावकारी सहभागिता अझै चुनौतीपूर्ण रहेको मन्त्री यादवले बताए। उनले नीति निर्माणदेखि कार्यान्वयन तहसम्म महिलाहरूको प्रभावकारी उपस्थिति आवश्यक रहेकोमा जोड दिए।
मन्त्री यादवले महिला सशक्तीकरण बिना खानेपानी तथा सरसफाइको क्षेत्रमा दिगो विकासको लक्ष्य प्राप्त गर्न नसकिने बताए। उनले उपभोक्ता संस्थाहरूमा महिलाहरूको सहभागिता सुनिश्चित गर्न कानुनी व्यवस्था कडाइका साथ कार्यान्वयन गरिने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे।
महिला नेतृत्व प्रवर्द्धन गर्न विशेष कोटा, क्षमता अभिवृद्धि कार्यक्रम र आर्थिक सहयोग उपलब्ध गराइने बताउँदै मन्त्री यादवले महिलाहरूको नेतृत्वदायी भूमिका बढाउन प्रशिक्षण, सीप विकास, र सशक्तीकरण कार्यक्रम सञ्चालन गरिने जानकारी दिए।
जल स्रोतको दिगो व्यवस्थापनमा सामुदायिक सहभागिता
जल स्रोतको दिगो व्यवस्थापनका लागि सामुदायिक सहभागिता आवश्यक रहेको भन्दै मन्त्री यादवले पानीको दुरुपयोग रोक्न, स्रोत संरक्षण गर्न, तथा सरसफाइको सही अभ्यास अपनाउन उपभोक्तालाई आग्रह गरे।
कार्यक्रममा सहभागी महिला प्रतिनिधिहरूले पनि नेतृत्वमा आउन अझै चुनौती रहेको अनुभवहरू साझा गर्दै सरकारसँग थप सहयोगको अपेक्षा व्यक्त गरेका थिए।
